23. Đăng ký tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên
Các đơn vị có nhu cầu tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên phải làm thủ tục đăng ký tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên theo Luật kiểm toán độc lập 2011, Nghị định 17/2012/NĐ-CP, Thông tư 150/2012/TT-BTC, Thông tư 56/2015/TT-BTC. Sau đây Dữ Liệu Pháp Lý sẽ gửi đến bạn đọc một số lưu ý về vấn đề này:
1. Một số khái niệm cơ bản
– Kiểm toán viên là người được cấp chứng chỉ kiểm toán viên theo quy định của pháp luật hoặc người có chứng chỉ của nước ngoài được Bộ Tài chính công nhận và đạt kỳ thi sát hạch về pháp luật Việt Nam (khoản 2 Điều 5 Luật Kiểm toán độc lập 2011).
– Kiểm toán viên hành nghề là kiểm toán viên đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán (khoản 3 Điều 5 Luật Kiểm toán độc lập 2011).
2. Đối tượng cập nhật kiến thức
Theo khoản 1 Điều 1 Thông tư 56/2015/TT-BTC thì đối tượng cập nhật kiến thức là kiểm toán viên hành nghề, kiểm toán viên đăng ký hành nghề kiểm toán; trừ trường hợp đăng ký hành nghề kiểm toán lần đầu trong thời gian từ ngày được cấp chứng chỉ kiểm toán viên đến ngày 31/12 của năm sau năm được cấp chứng chỉ kiểm toán viên.
3. Hình thức cập nhật kiến thức
Theo Điều 6 Thông tư 150/2012/TT-BTC thì kiểm toán viên được công nhận cập nhật kiến thức theo các hình thức sau:
– Kiểm toán viên tham gia các lớp học do hội nghề nghiệp, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp kiểm toán tổ chức, cụ thể như sau:
+ Lớp học do hội nghề nghiệp được Bộ Tài chính chấp thuận tổ chức chung cho tất cả các kiểm toán viên;
+ Lớp học do cơ sở đào tạo được Bộ Tài chính chấp thuận tổ chức chung cho tất cả các kiểm toán viên;
+ Lớp học do doanh nghiệp kiểm toán được Bộ Tài chính chấp thuận tự tổ chức cho các kiểm toán viên của mình.
– Kiểm toán viên đồng thời là thành viên của tổ chức nghề nghiệp quốc tế về kế toán, kiểm toán tham gia cập nhật kiến thức do tổ chức nghề nghiệp quốc tế về kế toán, kiểm toán tổ chức.
4. Điều kiện để được chấp thuận tổ chức cập nhật kiến thức
Căn cứ tại khoản 1 Điều 7 Thông tư 150/2012/TT-BTC, theo đó, hội nghề nghiệp, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp kiểm toán phải đáp ứng các điều kiện chung về tổ chức lớp cập nhật kiến thức như sau:
– Có kế hoạch, chương trình cập nhật kiến thức hàng năm phù hợp với quy định tại khoản 1 Điều 4 Thông tư này và phải đăng ký với Bộ Tài chính;
– Có đội ngũ giảng viên tham gia giảng dạy theo quy định tại Điều 8 Thông tư này;
– Có đủ cơ sở vật chất đảm bảo chất lượng đào tạo như phòng học, bàn ghế, bảng viết, giáo cụ và các trang thiết bị đào tạo khác (tự có hoặc đi thuê);
– Tổ chức cập nhật đầy đủ các nội dung quy định tại khoản 1 Điều 4 Thông tư này;
– Không vi phạm các quy định về tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên đã được Bộ Tài chính kết luận trong thời hạn 03 năm trước liền kề tính đến thời điểm đăng ký tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên.
Lưu ý:
– Theo khoản 1 Điều 4 Thông tư 150/2012/TT-BTC thì nội dung cập nhật kiến thức bao gồm:
+ Các quy định của pháp luật về kế toán, kiểm toán, tài chính, thuế và pháp luật về kinh tế có liên quan của Việt Nam;
+ Kỹ năng quản lý, kinh nghiệm thực hành kế toán, kiểm toán (bao gồm cả quy trình nghiệp vụ kế toán, kiểm toán), chuẩn mực kế toán, kiểm toán quốc tế và đạo đức nghề nghiệp;
+ Các kiến thức và thông tin liên quan đến nghề nghiệp.
– Theo Điều 8 Thông tư 150/2012/TT-BTC thì giảng viên tham gia giảng dạy cập nhật kiến thức được quy định như sau:
+ Kiểm toán viên có tối thiểu 7 năm kinh nghiệm hành nghề kiểm toán.
+ Người có tối thiểu 7 năm kinh nghiệm công tác, nghiên cứu, giảng dạy liên quan tới nội dung giảng dạy.
+ Người đang hoặc đã từng là thành viên của ban soạn thảo chuẩn mực kế toán, chuẩn mực kiểm toán quốc tế.
Căn cứ tại khoản 2 Điều 7 Thông tư 150/2012/TT-BTC, theo đó, các điều kiện cụ thể đối với các tổ chức được quy định như sau:
– Đối với hội nghề nghiệp thì ngoài các điều kiện chung, hội nghề nghiệp còn phải đáp ứng các điều kiện sau:
+ Có quy chế cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên hoặc quy chế đào tạo chung, trong đó có nội dung riêng về cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên được ban chấp hành (hoặc đại hội) thông qua;
+ Có bộ phận chuyên trách tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên được quy định trong Điều lệ hoặc có quyết định thành lập riêng được ban chấp hành
(hoặc đại hội) thông qua;
+ Việc cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên được ghi trong chương trình công tác hàng năm được ban chấp hành (hoặc đại hội) thông qua.
– Đối với cơ sở đào tạo thì ngoài các điều kiện chung, cơ sở đào tạo còn phải đáp ứng các điều kiện sau:
+ Được thành lập và hoạt động theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
+ Có chuyên ngành đào tạo từ trình độ đại học trở lên về các nội dung kế toán, kiểm toán, tài chính, thuế và pháp luật về kinh tế có liên quan của Việt Nam.
– Đối với doanh nghiệp kiểm toán tự tổ chức cập nhật kiến thức thì ngoài các điều kiện chung, doanh nghiệp kiểm toán còn phải đáp ứng các điều kiện sau:
+ Có từ 20 kiểm toán viên hành nghề trở lên tại thời điểm đăng ký;
+ Có bộ phận đào tạo chuyên trách về cập nhật kiến thức trong cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp;
+ Có quy chế đào tạo, cập nhật kiến thức theo từng cấp bậc kiểm toán viên của doanh nghiệp;
+ Có bố trí ngân sách cho việc cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên của doanh nghiệp.
Lưu ý chung:
– Các đơn vị có đủ điều kiện và có nhu cầu tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên thì phải nộp hồ sơ đăng ký về Bộ Tài chính (Vụ Chế độ kế toán và kiểm toán) từ ngày 01/7 đến ngày 15/7 hàng năm (khoản 1 Điều 9 Thông tư 150/2012/TT-BTC).
– Trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, Bộ Tài chính xem xét, ra Quyết định chấp thuận cho hội nghề nghiệp, cơ sở đào tạo hoặc doanh nghiệp kiểm toán được tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên theo nội dung đã đăng ký. Thời hạn được chấp thuận từ ngày 16/8 năm đăng ký đến 15/8 năm sau. Trường hợp không chấp thuận, Bộ Tài chính có văn bản trả lời và nêu rõ lý do (khoản 2 Điều 9 Thông tư 150/2012/TT-BTC).
– Trường hợp có tổ chức bổ sung các lớp học ngoài kế hoạch thì hội nghề nghiệp, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp kiểm toán phải có công văn gửi Bộ Tài chính để đăng ký thay đổi, bổ sung trước khi tổ chức lớp học 05 ngày (điểm a khoản 4 Điều 10 Thông tư 150/2012/TT-BTC).
– Trường hợp hội nghề nghiệp, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp kiểm toán đăng ký từ năm thứ hai trở đi thì không phải nộp các tài liệu quy định tại điểm b, c khoản 1, điểm b khoản 2, điểm c khoản 3 Điều này nếu không có thay đổi so với lần đăng ký gần nhất (điểm b khoản 4 Điều 10 Thông tư 150/2012/TT-BTC).
– Các đơn vị có nhu cầu tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên phải tuân thủ và không vi phạm các hành vi về cập nhật kiến thức quy định tại Điều 18 Thông tư 150/2012/TT-BTC.
5. Thời gian cập nhật kiến thức
Theo Điều 5 Thông tư 56/2015/TT-BTC thì thời gian cập nhật kiến thức tối thiểu 40 giờ trong năm trước liền kề năm đăng ký hành nghề kiểm toán, trong đó có tối thiểu 20 giờ cập nhật kiến thức về pháp luật kế toán, kiểm toán của Việt Nam và 04 giờ cập nhật kiến thức về đạo đức nghề nghiệp; số giờ cập nhật kiến thức hàng năm của kiểm toán viên được tính cộng dồn, từ ngày 16/8 của năm trước đến ngày 15/8 của năm sau.
Lưu ý:
– Kiểm toán viên không hành nghề kiểm toán trong thời gian từ 24 tháng liên tục trở lên tính đến thời điểm đăng ký phải có tối thiểu 80 giờ cập nhật kiến thức trong năm trước liền kề năm đăng ký hành nghề kiểm toán, trong đó có tối thiểu 40 giờ cập nhật kiến thức về pháp luật kế toán, kiểm toán của Việt Nam và 08 giờ cập nhật kiến thức về đạo đức nghề nghiệp (khoản 2 Điều 1 Thông tư 56/2015/TT-BTC).
– Việc tính giờ cập nhật kiến thức được quy định tại Điều 11 Thông tư 150/2012/TT-BTC.
– Kiểm toán viên hành nghề đã được Bộ Tài chính chấp thuận bằng văn bản cho hoãn giờ cập nhật kiến thức theo quy định tại Điều 12 Thông tư 150/2012/TT-BTC thực hiện theo văn bản chấp thuận của Bộ Tài chính (khoản 2 Điều 2 Thông tư 56/2015/TT-BTC).
6. Xử phạt vi phạm hành chính
Căn cứ tại khoản 2 Điều 37 Nghị định 41/2018/NĐ-CP thì phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với tổ chức được Bộ Tài chính chấp thuận tổ chức các lớp học cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên hành nghề và người đăng ký hành nghề kiểm toán khi thực hiện một trong các hành vi sau:
– Tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên không đúng với nội dung, chương trình đã đăng ký với Bộ Tài chính;
– Kê khai không đúng thực tế, giả mạo, khai man hồ sơ để được chấp thuận tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên;
– Không lưu trữ đầy đủ hồ sơ về tổ chức cập nhật kiến thức kiểm toán viên theo quy định.
Kết luận: Thủ tục Đăng ký tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên là một thủ tục quan trọng nhằm cập nhật kiến thức tuân thủ pháp luật cho kiểm toán viên.
Chi tiết trình tự, hồ sơ, mẫu đơn thực hiện xem tại đây:
Thủ tục Đăng ký tổ chức cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên