22. Đăng ký thiết lập quan hệ giao dịch hối đoái với NHNN của các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài
Khi có nhu cầu thiết lập quan hệ giao dịch hối đoái, doanh nghiệp, tổ chức thực hiện đăng ký thiết lập quan hệ thiết lập quan hệ giao dịch ngoại tệ. Sau đây, Dữ liệu pháp lý sẽ cụ thể hóa nội dung này dựa trên những quy định của Thông tư 26/2021/TT-NHNN, Nghị định 16/2017/NĐ-CP, Luật các tổ chức tín dụng 2010, Nghị định 88/2019/NĐ-CP.
1. Một số khái niệm
Giao dịch mua, bán ngoại tệ giao ngay (sau đây gọi là giao dịch giao ngay) là giao dịch hai bên thực hiện mua, bán với nhau một lượng ngoại tệ theo tỷ giá giao ngay tại thời điểm giao dịch và thanh toán trong vòng 02 (hai) ngày làm việc liền kề sau ngày giao dịch.
Giao dịch mua, bán ngoại tệ kỳ hạn (sau đây gọi là giao dịch kỳ hạn) là giao dịch hai bên cam kết mua, bán với nhau một lượng ngoại tệ theo một mức tỷ giá xác định tại thời điểm giao dịch và ngày thanh toán tối thiểu là 03 (ba) ngày làm việc liền kề sau ngày giao dịch (Khoản 2, 3 Điều 3 Thông tư 26/2021/TT-NHNN)
Ngân hàng Nhà nước là cơ quan ngang bộ của Chính phủ, Ngân hàng Trung ương của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối; thực hiện chức năng của Ngân hàng Trung ương về phát hành tiền, ngân hàng của các tổ chức tín dụng và cung ứng dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ; quản lý nhà nước các dịch vụ công thuộc phạm vi quản lý của Ngân hàng Nhà nước. (Điều 1 Nghị định 16/2017/NĐ-CP)
Tổ chức tín dụng nước ngoài là tổ chức tín dụng được thành lập ở nước ngoài theo quy định của pháp luật nước ngoài. (Khoản 8 Điều 4 Luật các tổ chức tín dụng 2010)
Chi nhánh ngân hàng nước ngoài là đơn vị phụ thuộc của ngân hàng nước ngoài, không có tư cách pháp nhân, được ngân hàng nước ngoài bảo đảm chịu trách nhiệm về mọi nghĩa vụ, cam kết của chi nhánh tại Việt Nam. (Khoản 9 Điều 4 Luật các tổ chức tín dụng 2010)
2. Đăng ký thiết lập quan hệ giao dịch ngoại tệ
– Tổ chức tín dụng được phép có nhu cầu thiết lập quan hệ giao dịch ngoại tệ với Ngân hàng Nhà nước nộp trực tiếp hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính đến Ngân hàng Nhà nước 01 (một) bộ hồ sơ đăng ký thiết lập giao dịch ngoại tệ theo quy định tại Điều 5 Thông tư 26/2021/TT-NHNN
– Ngân hàng Nhà nước xác nhận việc thiết lập quan hệ giao dịch ngoại tệ với tổ chức tín dụng được phép trên cơ sở kiểm tra bộ hồ sơ đảm bảo đầy đủ, chính xác.
– Với mỗi tổ chức tín dụng được phép, Ngân hàng Nhà nước chỉ thiết lập quan hệ giao dịch ngoại tệ với 01 (một) đầu mối đại diện là trụ sở chính hoặc 01 (một) chi nhánh của tổ chức tín dụng được phép do tổ chức tín dụng được phép đăng ký với Ngân hàng Nhà nước.
Sau khi đáp ứng được các điều kiện trên, nếu tổ chức tín dụng được phép cần phải gửi 01 bộ hồ sơ đăng ký đến Ngân hàng Nhà nước (Sở Giao dịch). Thành phần hồ sơ được quy định cụ thể tại Điều 5 Thông tư 26/2021/TT-NHNN).
Trong thời hạn 07 (bảy) ngày làm việc kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ đăng ký thiết lập quan hệ giao dịch ngoại tệ, Ngân hàng Nhà nước thông báo bằng văn bản cho tổ chức tín dụng được phép về việc đồng ý hoặc không đồng ý thiết lập quan hệ giao dịch ngoại tệ (trường hợp không đồng ý, Ngân hàng Nhà nước nêu rõ lý do).
Trường hợp hồ sơ cần sửa đổi hoặc bổ sung, Ngân hàng Nhà nước thông báo bằng văn bản cho tổ chức tín dụng được phép trong vòng 04 (bốn) ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đăng ký thiết lập giao dịch ngoại tệ. Tổ chức tín dụng được phép sửa đổi, bổ sung hồ sơ và gửi đến Ngân hàng Nhà nước trong thời hạn 10 (mười) ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông báo (Điều 6 Thông tư 26/2021/TT-NHNN)
3. Xử lý vi phạm
Trường hợp không thực hiện đăng ký thiết lập quan hệ giao dịch hối đoái với Ngân hàng Nhà nước hoặc thực hiện hành vi không đúng với nội dung đăng ký thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đến 250.000.000 (điểm c khoản 8 Điều 23 Nghị định 88/2019/NĐ-CP)
Ngoài ra, cơ quan có thẩm quyền còn có thể áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung quy định tại điểm đ khoản 9 Điều 23 Nghị định 88/2019/NĐ-CP đó là đình chỉ hoạt động ngoại hối trong thời hạn 03 tháng đến 06 tháng.
Kết luận: Việc đăng ký thiết lập quan hệ thiết lập quan hệ giao dịch ngoại tệ được quy định cụ thể tại Thông tư 26/2021/TT-NHNN, Nghị định 16/2017/NĐ-CP, Luật các tổ chức tín dụng 2010, Nghị định 88/2019/NĐ-CP.
