33. Ủy quyền hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi
Người có công hoặc thân nhân đang hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi nếu không điều kiện trực tiếp nhận trợ cấp, phụ cấp thì phải lập giấy ủy quyền. Do đó đã phát sinh nên thủ tục ủy quyền hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi. Sau đây Dữ Liệu Pháp Lý sẽ cụ thể hóa nội dung này dựa trên những quy định của Pháp lệnh người có công với cách mạng năm 2020, Nghị định số 131/2021/NĐ-CP, Thông tư 05/2013/TT-BLĐTBXH, Thông tư 16/2014 /TT-BLĐTBXH như sau:
1. Một số khái niệm cơ bản
Theo Điều 3 Pháp lệnh người có công với cách mạng năm 2020 quy định:
Người có công với cách mạng bao gồm:
+ Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945;
+ Người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945;
+ Liệt sĩ;
+ Bà mẹ Việt Nam anh hùng;
+ Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân;
+ Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến;
+ Thương binh, bao gồm cả thương binh loại B được công nhận trước ngày 31 tháng 12 năm 1993; người hưởng chính sách như thương binh;
+ Bệnh binh;
+ Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học;
+ Người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày;
+ Người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế;
+ Người có công giúp đỡ cách mạng.
Thân nhân của người có công với cách mạng bao gồm cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con (con đẻ, con nuôi), người có công nuôi liệt sĩ.
Đại diện thân nhân là cá nhân hoặc pháp nhân được các thân nhân giao đại diện theo quy định của pháp luật dân sự. (Khoản 2 Điều 2 Nghị định số 131/2021/NĐ-CP)
2. Điều kiện ủy quyền
Trường hợp không thể đi nhận trợ cấp được thì người được nhận trợ cấp có thể ủy quyền theo quy định tại Điều 42 Thông tư 05/2013/TT-BLĐTBXH như sau: Người có công hoặc thân nhân đang hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi nếu không có điều kiện trực tiếp nhận trợ cấp, phụ cấp thì phải lập giấy ủy quyền có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú.
Lưu ý:
Trường hợp người có công đang cư trú ở nước ngoài thì phải lập giấy ủy quyền có xác nhận của cơ quan đại diện ngoại giao hoặc cơ quan lãnh sự của Việt Nam ở nước sở tại.
3. Nguyên tắc hưởng trợ cấp tiền tuất hàng tháng đối với thân nhân người có công
Trường hợp thân nhân người có công được hưởng trợ cấp như thế nào được quy định cụ thể tại Khoản 5 Điều 6 Pháp lệnh người có công với cách mạng năm 2020 như sau:
– Thân nhân của hai người có công với cách mạng trở lên được hưởng tối đa hai suất trợ cấp tuất hằng tháng, trừ trường hợp quy định tại điểm a khoản 3 Điều 16 của Pháp lệnh này;
– Thân nhân của một liệt sĩ đồng thời là thân nhân của hai người có công với cách mạng trở lên được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng của một liệt sĩ và trợ cấp tuất hằng tháng của một người có công với cách mạng;
– Thân nhân của hai liệt sĩ trở lên và đồng thời là thân nhân của người có công với cách mạng thì hưởng trợ cấp tuất hằng tháng đối với thân nhân của liệt sĩ theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 16 của Pháp lệnh này;
– Thân nhân của người có công với cách mạng mà người có công đó thuộc hai đối tượng người có công với cách mạng trở lên thì được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng của một đối tượng;
– Con của người có công với cách mạng từ đủ 18 tuổi trở lên nếu đã hưởng trợ cấp tuất hằng tháng trong thời gian theo học tại một cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học hoặc đang hưởng trợ cấp tuất hằng tháng trong thời gian theo học tại một cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học mà thôi học hoặc bị buộc thôi học thì không được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng.
4. Quy định về ủy quyền hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi
4.1. Trợ cấp thờ cúng liệt sĩ
Về việc ủy quyền của liệt sĩ cần lưu ý các trường hợp quy định tại Điều 2 Thông tư 16/2014 /TT-BLĐTBXH gồm:
-Trường hợp liệt sĩ có nhiều con thì người thờ cúng liệt sĩ là một người con được những người con còn lại ủy quyền; nếu liệt sĩ chỉ có một con hoặc chỉ còn một con còn sống thì không phải lập biên bản ủy quyền.
-Trường hợp con liệt sĩ có nguyện vọng giao người khác thực hiện thờ cúng liệt sĩ thì người thờ cúng là người được con liệt sĩ thống nhất ủy quyền.
-Trường hợp liệt sĩ không có hoặc không còn con hoặc có một con duy nhất nhưng người con đó bị hạn chế năng lực hành vi, mất năng lực hành vi, cư trú ở nước ngoài hoặc không xác định được nơi cư trú thì người thờ cúng là người được gia đình hoặc họ tộc liệt sĩ ủy quyền.
Lưu ý:
Bên cạnh đó khoản 2 Điều 2 Thông tư 16/2014 /TT-BLĐTBXH còn quy định nếu người thờ cúng liệt sĩ chết trong năm nhưng trước thời điểm chi trả trợ cấp thì trợ cấp thờ cúng liệt sĩ của năm đó được chi trả cho người thờ cúng khác được ủy quyền.
4.2. Chế độ ưu đãi khi người hoạt động cách mạng chết
Trường hợp hưởng ưu đãi khi người hoạt động cách mạng chết quy định tại Khoản 4 Điều 6 Pháp lệnh người có công với cách mạng năm 2020:
– Người có công với cách mạng, thân nhân của người có công với cách mạng chết thì người hoặc tổ chức thực hiện mai táng được hưởng trợ cấp mai táng theo mức quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội; trường hợp thuộc nhiều đối tượng thì chỉ hưởng một trợ cấp mai táng.
– Trường hợp các đối tượng quy định tại khoản này đồng thời thuộc đối tượng hưởng trợ cấp mai táng theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội thì hưởng trợ cấp mai táng theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội; trường hợp đồng thời thuộc đối tượng được hưởng chế độ mai táng do ngân sách nhà nước bảo đảm theo quy định của văn bản quy phạm pháp luật khác thì hưởng một chế độ mai táng với mức cao nhất.
5. Hiệu lực giấy ủy quyền
Giấy ủy quyền được chấp nhận khi giấy ủy quyền có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú quy định tại Điều 42 Thông tư 05/2013/TT-BLĐTBXH
Lưu ý:
Giấy ủy quyền có thời hạn 3 tháng đối với người có công hoặc thân nhân hiện đang cư trú trong nước và thời hạn 6 tháng đối với trường hợp đang cư trú ở nước ngoài. Ngoài ra, khi hết thời hạn được ủy quyền, trong thời gian không quá 3 tháng nếu chưa có giấy ủy quyền mới thì Sở Lao động – Thương binh và Xã hội ra quyết định tạm đình chỉ chế độ trợ cấp (Điều 42 Thông tư 05/2013/TT-BLĐTBXH ).
6. Xử phạt vi pham hành chính
Xử lý đối với người vi phạm pháp luật ưu đãi người có công với cách mạng (Điều 55 Pháp lệnh 02/2020/UBTVQH14):
– Người giả mạo giấy tờ để được xem xét công nhận là người có công với cách mạng, hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng thì bị thu hồi quyết đình công nhận, chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi và phải hoàn trả số tiền đã nhận.
– Người khai báo gian dối giấy tờ để được hưởng thêm chế độ ưu đãi người có công với cách mạng thì bị chấm dứt chế độ ưu đãi được hưởng thêm và phải hoàn trả số tiền đã nhận do khai báo gian dối.
– Người chứng nhận sai sự thật hoặc làm giả giấy tờ cho người khác để được xem xét công nhận là người có công với cách mạng; người lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền lợi của người có công với cách mạng thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
– Người vi phạm quy định về quản lý, sử dụng kinh phí bảo đảm thực hiện chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng; lợi dụng chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng để trục lợi: thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định của pháp luật
Kết lụân: Khi Ủy quyền hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện được quy định tạiPháp lệnh người có công với cách mạng năm 2020, Nghị định số 131/2021/NĐ-CP, Thông tư 05/2013/TT-BLĐTBXH, Thông tư 16/2014 /TT-BLĐTBXH.
Chi tiết trình tự, hồ sơ, biểu mẫu, thực hiện tại đây
