QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA QCVN 01-97:2012/BNNPTNT VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG CÀ RỐT DO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN BAN HÀNH

Hiệu lực: Còn hiệu lực Ngày có hiệu lực: 19/06/2012

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA

QCVN 01-97:2012/BNNPTNT

VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG CÀ RỐT

National Technical Regulation

on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Carrot Varieties

Lời nói đầu

QCVN 01-97:2012/BNNPTNT được chuyển đổi từ 10TCN 1011:2006 theo quy định tại khoản 1 điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật

QCVN 01-97:2012/BNNPTNT được xây dựng dựa trên cơ sở TG/49/8 ngày 28 tháng 03 năm 2010 của Hiệp hội quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới (UPOV).

QCVN 01-97:2012/BNNPTNT do Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng và phân bón Quốc gia – Cục Trồng trọt biên soạn, Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường trình duyệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tại Thông tư số 24 /2012/TT-BNNPTNT, ngày 19 tháng 6 năm 2012.

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA

VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG CÀ RỐT

National Technical Regulation

on Testing for Distinctness, Uniformity and Stability of Carrot Varieties

I. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định các tính trạng đặc trưng, phương pháp đánh giá và yêu cầu quản lý khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định (khảo nghiệm DUS) của các giống cà rốt mới thuộc loài Daucus carota L.

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến khảo nghiệm DUS giống cà rốt mới.

1.3. Giải thích từ ngữ và các từ viết tắt

1.3.1. Giải thích từ ngữ

Trong Quy chuẩn này các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1.3.1.1. Giống khảo nghiệm: Là giống mới được đăng ký khảo nghiệm;

1.3.1.2. Giống tương tự: Là các giống cùng nhóm với giống khảo nghiệm, có nhiều tính trạng tương tự với giống khảo nghiệm;

1.3.1.3. Mẫu chuẩn: Là mẫu giống có các tính trạng đặc trưng phù hợp với bản mô tả giống, được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền công nhận;

1.3.1.4. Tính trạng đặc trưng: Là những tính trạng được di truyền ổn định, ít bị biến đổi bởi tác động của ngoại cảnh, có thể nhận biết và mô tả được một cách chính xác;

1.3.1.5. Cây khác dạng: Là cây khác biệt rõ ràng với giống khảo nghiệm ở một hoặc nhiều tính trạng đặc trưng được sử dụng trong khảo nghiệm DUS.

1.3.2. Các từ viết tắt

1.3.2.1. UPOV: International Union for the protection of new varieties of plants (Hiệp hội Quốc tế bảo hộ giống cây trồng mới).

1.3.2.2. DUS: Distinctness, Uniformity, Stability (Tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định).

1.3.2.3. QL: Qualitative characteristic (Tính trạng chất lượng).

1.3.2.4. QN: Quantitative characteristic (Tính trạng số lượng).

1.3.2.5. PQ: Pseudo-Qualitative characteristic (Tính trạng giả chất lượng)

1.3.2.6. MG: Single measurement of a group of plants or parts of plants (Đo đếm một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.7. MS: Measurement of a number of individual plants or parts of plants (Đo đếm từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu).

1.3.2.8. VG: Visual assessment by a single observation of a group of plants or parts of plants (Quan sát một nhóm cây hoặc một bộ phận của một nhóm cây).

1.3.2.9. VS: Visual assessment by observation of individual plants or parts of plants (Quan sát từng cây hoặc từng bộ phận của các cây mẫu)

1.3.2.10. COYD: Combined Over Years Distinctness (Tính khác biệt kết hợp qua các năm)

1.4. Tài liệu viện dẫn

1.4.1. TG/1/3: Genaral introduction to the examnination of Distinctness, Uniformity and Stability and the development of harmonized descriptions of new varieties of plant (Hướng dẫn chung về khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định và phát triển sự hài hoà trong mô tả giống cây trồng mới).

1.4.2. TGP/9: Examinning Distinctness (Kiểm tra tính khác biệt).

1.4.3. TGP/10: Examinning Uniformity (Kiểm tra tính đồng nhất).

1.4.4. TGP/11: Examinning Stability (Kiểm tra tính ổn định).

II. QUY ĐỊNH VỀ KỸ THUẬT

Các tính trạng đặc trưng để đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định của giống cà rốt được quy định tại Bảng 1. Trạng thái biểu hiện của tính trạng được mã số (mã hóa) bằng điểm.

Tính trạng chính: Từ Tính trạng 1 đến Tính trạng 29 luôn được đánh giá trong khảo nghiệm DUS giống cà rốt.

Tính trạng bổ sung Tính trạng 30, Tính trạng 31: được sử dụng khi giống khảo nghiệm không khác biệt với giống tương tự về các tính trạng chính.

Bảng 1- Các tính trạng đặc trưng của giống cà rốt

TT	Tính trạng	Trạng thái biểu hiện	Mã số
1. (+) (a) QN VG	Bộ lá: Chiều rộng cụm gốc lá Foliage: Width of crown	Hẹp – narrow Trung bình – medium Rộng – broad	3 5 7
2. (a) QN, VG	Lá: Thế lá Leaf: Attitude	Đứng – erect Nửa đứng – semi-erect Ngang – prostrate	1 3 5
3. (*) (a) QN VG/MS	Lá: Chiều dài (cả cuống) Leaf: Length (including petioles)	Rất ngắn – very short Ngắn – short Trung bình – medium Dài – long Rất dài – very long	1 3 5 7 9
4. (*) (a) QN VG	Lá: Sự phân chia Leaf: Division	Mịn – fine Trung bình – medium Thô – coarse	3 5 7
5. (*) (a) QN VG	Lá: Mức độ xanh Leaf: Intensity of green color	Nhạt – light Trung bình – medium Đậm – dark	3 5 7
6. (*) (a) QL VG	Lá: Sắc tố antoxian của cuống lá Leaf: anthocyanin coloration of petiole	Không có – absent Có – present	1 9
7. (*) (b) QN VG/MS	Củ: Chiều dài Root: Length	Rất ngắn – very short Ngắn – short Trung bình – medium Dài – long Rất dài – very long	1 3 5 7 9
8. (*) (b) QN VG/MS	Củ: Chiều rộng Root: Width	Hẹp – narrow Trung bình – medium Rộng – broad	3 5 7
9. (*) (b) QN VG/MS	Củ: Tỷ lê dài/rộng Root: Ratio length/Width	Rất nhỏ – very small Nhỏ – small Trung bình – medium Lớn – large Rất lớn – very large	1 3 5 7 9
10. (*) (+) (b) PQ VG	Củ: Hình dạng theo mặt cắt dọc Root: Shape in longitudinal section	Tròn – circular Trứng ngược – obovate Hình tam giác ngược – medium obtriangular Tam giác ngược hẹp – narrow obtriangular Tam giác ngược hẹp đến chữ nhật hẹp – narrow obtriangular to narrow oblong Chữ nhật hẹp – narrow oblong	1 2 3 4 5 6
11. (*) (+) (b) PQ VG	Củ: Hình dạng vai Root: Shape of shouder	Phẳng – flat Phẳng đến tròn – flat to rounded Tròn – rounded Tròn đến hình nón – rounded to conical Hình nón – conical	1 2 3 4 5
12. (*) (b) QN VG	Củ: Đỉnh khi phát triển đầy đủ Root: Tip (When fully developed)	Không nhọn – blunt Hơi nhọn – slightly pointed Rất nhọn – strongly pointed	1 2 3
13. (*) (b) PQ VG	Củ: Màu vỏ Root: External color	Trắng – white Vàng – yellow Cam – orange Hồng đỏ – pinkish red Đỏ – red Đỏ tía – purple	1 2 3 4 5 6
14. (b) QN VG	Củ: Mức độ màu vỏ Excluding varieties with white external root color: Root: intensity of external color	Nhạt – light Trung bình – medium Đậm – dark	3 5 7
15. (b) QL VG	Củ: Sắc tố antoxian ở vai. Root: Anthocyanin coloration of skin shouder	Không có – absent Có – present	1 9
16. (+) (b) QN VG	Củ: Phần màu xanh ở vai Root: Extent of green color of skin of shouder	Không có hoặc rất nhỏ – absent or very small Nhỏ – small Trung bình – medium Nhiều – large Rất nhiều – very large	1 3 5 7 9
17. (b) QN VG	Củ: Sự gợn lên của vỏ Root: Ridging of surface	Không có hoặc rất ít – absent or very weak Ít – weak Trung bình – medium Nhiều – strong Rất nhiều – very strong	1 3 5 7 9
18. (*) (b) QN VG	Củ: Đường kính của lõi so với đường kính củ Root: Diameter of core relative to total diameter	Rất nhỏ – very small Nhỏ – small Trung bình – medium To – large Rất to – very large	1 3 5 7 9
19. (*) (b) PQ VG	Củ: Màu lõi Root: Color of core	Trắng – white Vàng – yellow Cam – orange Hồng đỏ – pinkish red Đỏ – red Đỏ tía – purple	1 2 3 4 5 6
20. (b) QN VG	Củ: Mức độ màu lõi Excluding varieties with white core: Root: intensity of color of core	Nhạt – light Trung bình – medium Đậm – dark	3 5 7
21. (*) (b) PQ VG	Củ: Màu của thịt củ Root: color of cortex	Trắng – white Vàng – yellow Cam – orange Hồng đỏ – pinkish red Đỏ – red Đỏ tía – purple	1 2 3 4 5 6
22. (b) QN VG	Củ: Độ đậm của màu thịt củ Excluding varieties with white cortex: Root: intensity of color of cortex	Nhạt – light Trung bình – medium Đậm – dark	3 5 7
23. VG QN	Củ: Màu của lõi so với màu của thịt củ Root: color of core compared to color of cortex	Nhạt hơn – lighter Như nhau – same Đậm hơn – darker	1 2 3
24. (*) (b) QN VG	Củ: Phần màu xanh bên trong theo mặt cắt dọc Root: Extent of green coloration of interior (in longitudial section)	Không có đến rất nhỏ – absent or very small Nhỏ – small Trung bình – medium Rộng – large Rất rộng – very large	1 3 5 7 9
25. (b) QN VG	Củ: Phần trên mặt đất Root: Protrusion above soil	Không có đến rất ít – absent or very small Ít – small Trung bình – medium Nhiều – large Rất nhiều – very large	1 3 5 7 9
26. (+) QN MS	Củ: Thời gian xuất hiện đỉnh tròn (chỉ với các giống có đỉnh củ không nhọn) Root: Time of development of rounded tip (Varieties with blunt tip only)	Sớm – early Trung bình – medium Muộn – late	3 5 7
27. (+) QN MS	Củ: Thời gian hình thành màu của đỉnh củ Root: Time of coloration of tip in longitudinal section	Rất sớm – very early Sớm – early Trung bình – medium Muộn – late Rất muộn – very late	1 3 5 7 9
28. QN VG	Cây: Khả năng ra ngồng Plant: Tendency to bolting	Yếu – weak Trung bình – medium Khoẻ – strong	3 5 7
29. (c) QN VG	Cây: Chiều cao của cụm hoa sơ cấp ở thời kỳ hoa nở Plant: Height of primary umbel at time of its flowering	Thấp – short Trung bình – medium Cao – tall	3 5 7
Tính trạng bổ sung
30. (+) (c) QN VS	Cây: Tỷ lệ cây bất dục đực Plants: Proportion of male sterile plants	Không có hoặc rất thấp – absent or very low Trung bình – intermediate Cao – high	1 2 3
31. (+) (c) QL VS	Cây: Dạng bất dục đực Plant: Type of male sterility	Bao phấn màu nâu – brown anther Bao phấn hình cánh hoa – petaloid anther	1 2
CHÚ THÍCH: (*) Được sử dụng cho tất cả các giống và luôn có trong bản mô tả giống, trừ khi trạng thái biểu hiện của tính trạng trước hoặc điều kiện môi trường làm cho nó không biểu hiện được. (+) Được giải thích, minh họa và hướng dẫn theo dõi ở Phụ lục A. (a) Bộ lá và lá: Các quan sát trên bộ lá và lá phải được thực hiện tại thời điểm phát triển đầy đủ của lá (b) Rễ củ: Quan sát bộ rễ nên được thực hiện khi rễ phát triển đầy đủ. (c) Các quan sát phải được thực hiện khi cây ra hoa trong suốt chu kỳ phát triển thứ hai

Tính trạng

Trạng thái biểu hiện

Mã số

(+)

(a)

Bộ lá: Chiều rộng cụm gốc lá

Foliage: Width of crown

Hẹp – narrow

Trung bình – medium

Rộng – broad

(a)

QN, VG

Lá: Thế lá

Leaf: Attitude

Đứng – erect

Nửa đứng – semi-erect

Ngang – prostrate

(*)

(a)

VG/MS

Lá: Chiều dài (cả cuống)

Leaf: Length (including petioles)

Rất ngắn – very short

Ngắn – short

Trung bình – medium

Dài – long

Rất dài – very long

(*)

(a)

Lá: Sự phân chia

Leaf: Division

Mịn – fine

Trung bình – medium

Thô – coarse

(*)

(a)

Lá: Mức độ xanh

Leaf: Intensity of green color

Nhạt – light

Trung bình – medium

Đậm – dark

(*)

(a)

Lá: Sắc tố antoxian của cuống lá

Leaf: anthocyanin coloration of petiole

Không có – absent

Có – present

(*)

(b)

VG/MS

Củ: Chiều dài

Root: Length

Rất ngắn – very short

Ngắn – short

Trung bình – medium

Dài – long

Rất dài – very long

(*)

(b)

VG/MS

Củ: Chiều rộng

Root: Width

Hẹp – narrow

Trung bình – medium

Rộng – broad

(*)

(b)

VG/MS

Củ: Tỷ lê dài/rộng

Root: Ratio length/Width

Rất nhỏ – very small

Nhỏ – small

Trung bình – medium

Lớn – large

Rất lớn – very large

10.

(*)

(+)

(b)

Củ: Hình dạng theo mặt cắt dọc

Root: Shape in longitudinal section

Tròn – circular

Trứng ngược – obovate

Hình tam giác ngược – medium obtriangular

Tam giác ngược hẹp – narrow obtriangular

Tam giác ngược hẹp đến chữ nhật hẹp – narrow obtriangular to narrow oblong

Chữ nhật hẹp – narrow oblong

11.

(*)

(+)

(b)

Củ: Hình dạng vai

Root: Shape of shouder

Phẳng – flat

Phẳng đến tròn – flat to rounded

Tròn – rounded

Tròn đến hình nón – rounded to conical

Hình nón – conical

12.

(*)

(b)

Củ: Đỉnh khi phát triển đầy đủ

Root: Tip (When fully developed)

Không nhọn – blunt

Hơi nhọn – slightly pointed

Rất nhọn – strongly pointed

13.

(*)

(b)

Củ: Màu vỏ

Root: External color

Trắng – white

Vàng – yellow

Cam – orange

Hồng đỏ – pinkish red

Đỏ – red

Đỏ tía – purple

14.

(b)

Củ: Mức độ màu vỏ

Excluding varieties with white external root color: Root: intensity of external color

Nhạt – light

Trung bình – medium

Đậm – dark

15.

(b)

Củ: Sắc tố antoxian ở vai.

Root: Anthocyanin coloration of skin shouder

Không có – absent

Có – present

16.

(+)

(b)

Củ: Phần màu xanh ở vai

Root: Extent of green color of skin of shouder

Không có hoặc rất nhỏ – absent or very small

Nhỏ – small

Trung bình – medium

Nhiều – large

Rất nhiều – very large

17.

(b)

Củ: Sự gợn lên của vỏ

Root: Ridging of surface

Không có hoặc rất ít – absent or very weak

Ít – weak

Trung bình – medium

Nhiều – strong

Rất nhiều – very strong

18.

(*)

(b)

Củ: Đường kính của lõi so với đường kính củ

Root: Diameter of core relative to total diameter

Rất nhỏ – very small

Nhỏ – small

Trung bình – medium

To – large

Rất to – very large

19.

(*)

(b)

Củ: Màu lõi

Root: Color of core

Trắng – white

Vàng – yellow

Cam – orange

Hồng đỏ – pinkish red

Đỏ – red

Đỏ tía – purple

20.

(b)

Củ: Mức độ màu lõi

Excluding varieties with white core: Root: intensity of color of core

Nhạt – light

Trung bình – medium

Đậm – dark

21.

(*)

(b)

Củ: Màu của thịt củ

Root: color of cortex

Trắng – white

Vàng – yellow

Cam – orange

Hồng đỏ – pinkish red

Đỏ – red

Đỏ tía – purple

22.

(b)

Củ: Độ đậm của màu thịt củ

Excluding varieties with white cortex: Root: intensity of color of cortex

Nhạt – light

Trung bình – medium

Đậm – dark

23.

Củ: Màu của lõi so với màu của thịt củ

Root: color of core compared to color of cortex

Nhạt hơn – lighter

Như nhau – same

Đậm hơn – darker

24.

(*)

(b)

Củ: Phần màu xanh bên trong theo mặt cắt dọc

Root: Extent of green coloration of interior (in longitudial section)

Không có đến rất nhỏ – absent or very small

Nhỏ – small

Trung bình – medium

Rộng – large

Rất rộng – very large

25.

(b)

Củ: Phần trên mặt đất

Root: Protrusion above soil

Không có đến rất ít – absent or very small

Ít – small

Trung bình – medium

Nhiều – large

Rất nhiều – very large

26.

(+)

Củ: Thời gian xuất hiện đỉnh tròn (chỉ với các giống có đỉnh củ không nhọn)

Root: Time of development of rounded tip (Varieties with blunt tip only)

Sớm – early

Trung bình – medium

Muộn – late

27.

(+)

Củ: Thời gian hình thành màu của đỉnh củ

Root: Time of coloration of tip in longitudinal section

Rất sớm – very early

Sớm – early

Trung bình – medium

Muộn – late

Rất muộn – very late

28.

Cây: Khả năng ra ngồng

Plant: Tendency to bolting

Yếu – weak

Trung bình – medium

Khoẻ – strong

29.

(c)

Cây: Chiều cao của cụm hoa sơ cấp ở thời kỳ hoa nở

Plant: Height of primary umbel at time of its flowering

Thấp – short

Trung bình – medium

Cao – tall

Tính trạng bổ sung

30.

(+)

(c)

Cây: Tỷ lệ cây bất dục đực

Plants: Proportion of male sterile plants

Không có hoặc rất thấp – absent or very low

Trung bình – intermediate

Cao – high

31.

(+)

(c)

Cây: Dạng bất dục đực

Plant: Type of male sterility

Bao phấn màu nâu – brown anther

Bao phấn hình cánh hoa – petaloid anther

CHÚ THÍCH:

(*) Được sử dụng cho tất cả các giống và luôn có trong bản mô tả giống, trừ khi trạng thái biểu hiện của tính trạng trước hoặc điều kiện môi trường làm cho nó không biểu hiện được.

(+) Được giải thích, minh họa và hướng dẫn theo dõi ở Phụ lục A.

(a) Bộ lá và lá: Các quan sát trên bộ lá và lá phải được thực hiện tại thời điểm phát triển đầy đủ của lá

(b) Rễ củ: Quan sát bộ rễ nên được thực hiện khi rễ phát triển đầy đủ.

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Yêu cầu vật liệu khảo nghiệm

3.1.1. Giống khảo nghiệm

3.1.1.1. Khối lượng hạt giống tối thiểu gửi khảo nghiệm và lưu mẫu là: 20g/giống

3.1.1.2. Hạt giống gửi khảo nghiệm phải đáp ứng các yêu cầu về tỷ lệ nảy mầm, độ đúng giống, độ sạch tạp chất, sức khoẻ và ẩm độ. Các số liệu phải được chỉ rõ cho cơ sở khảo nghiệm.

3.1.1.3. Hạt giống gửi khảo nghiệm không được xử lý bằng bất kỳ hình thức nào trừ khi cơ quan thẩm quyền cho phép hoặc yêu cầu. Trường hợp có xử lý phải cung cấp đầy đủ thông tin về quá trình xử lý cho tổ chức, cá nhân khảo nghiệm.

3.1.1.4. Thời gian gửi giống: Theo quy định của cơ sở khảo nghiệm.

3.1.2. Giống tương tự

3.1.2.1. Trong Tờ khai kỹ thuật khảo nghiệm (Phụ lục B), tác giả đề xuất các giống tương tự và ghi rõ những tính trạng khác biệt giữa chúng với giống khảo nghiệm. Cơ sở khảo nghiệm xem xét đề xuất của tác giả và quyết định các giống được chọn làm giống tương tự.

3.1.2.2. Hạt giống tương tự được lấy từ mẫu chuẩn của cơ sở khảo nghiệm. Trường hợp cần thiết cơ sở khảo nghiệm có thể yêu cầu tác giả cung cấp hạt giống tương tự và tác giả phải chịu trách nhiệm về chất lượng hạt giống cung cấp. Khối lượng và chất lượng hạt giống tương tự như quy định ở Mục 3.1.1.

3.2. Phân nhóm giống khảo nghiệm

Các giống khảo nghiệm được phân thành nhóm dựa theo các tính trạng sau:

(1) Lá: Chiều dài (bao gồm cả cuống) (Tính trạng 3)

(2) Củ: Chiều dài (Tính trạng 7)

(3) Củ: Chiều rộng (Tính trạng 8).

(4) Củ: Hình dạng theo mặt cắt dọc (Tính trạng 10).

(5) Củ: Đỉnh khi củ đã phát triển đầy đủ (Tính trạng 12).

(6) Củ: Màu vỏ (Tính trạng 13).

3.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm

3.3.1 Thời gian khảo nghiệm: Tối thiểu 2 vụ có điều kiện tương tự.

3.3.2. Điểm khảo nghiệm: Bố trí tại một điểm, nếu có tính trạng không thể đánh giá được thì có thể thêm 1 điểm bổ sung.

3.3.3. Bố trí thí nghiệm

Thí nghiệm bố trí tối thiểu 2 lần nhắc lại. Mỗi lần nhắc lại 200 cây, số cây theo dõi 20 cây trên 1 lần nhắc lại.

3.3.4. Các biện pháp kỹ thuật khác

Áp dụng theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng của giống cà rốt hiện hành hoặc theo quy trình sản xuất đại trà.

3.4. Phương pháp đánh giá

Các đánh giá trên cây riêng biệt phải được tiến hành trên 20 cây ngẫu nhiên hoặc các bộ phận của 20 cây đó, các đánh giá khác được tiến hành trên tất cả các cây của ô thí nghiệm (đối với một lần nhắc).

Phương pháp chi tiết đánh giá tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định áp dụng theo hướng dẫn chung về khảo nghiệm DUS của UPOV (TG/1/3; TGP/9; TGP/10; TGP/11).

3.4.1. Đánh giá tính khác biệt

Tính khác biệt được xác định bởi sự khác nhau của từng tính trạng đặc trưng giữa giống khảo nghiệm và giống tương tự.

Tính trạng đánh giá theo phương pháp VG: Giống khảo nghiệm và giống đối chứng được coi là khác biệt, nếu ở tính trạng cụ thể chúng biểu hiện ở 2 trạng thái khác nhau một cách rõ ràng và chắc chắn, dựa vào giá trị khoảng cách tối thiểu quy định tại Bảng 1.

Tính trạng đánh giá theo phương pháp VS và MS:

Đối với dòng bố mẹ, giống lai đơn: Sự khác biệt có ý nghĩa giữa giống khảo nghiệm và giống đối chứng dựa trên giá trị LSD ở mức xác xuất tin cậy tối thiểu 95%.

Đối với giống thụ phấn tự do, giống lai by, lai kép: Sự khác̠biệt giữa giống khảo̠nghiệm và giỉng đối chứng được đánh giá bằng phương pháp phân tích “Tính̠khác biệt kết hợp qua các năm” (COYD).

Tính trạng đánh giá theo phương pháp MG: Tùy từng trường hợp cụ thể sẽ được xử lý như tính trạng VG hoặc tính trạng VS và MS.

3.4.2. Đánh giá tính đồng nhất

Phương pháp chủ yếu đánh giá tính đồng nhất của giống khảo nghiệm là căn cứ vào tỷ lệ cây khác dạng trên tổng số cây trên ô thí nghiệm.

– Đối với dòng bố mẹ, giống lai đơn: Áp dụng quần thể chuẩn với tỷ lệ cây khác dạng tối đa là 2% ở mức xác suất tin cậy tối thiểu 95%. Nếu số cây thí nghiệm là 400 (2 lần nhắc), số cây khác dạng tối đa cho phép là 13.

– Đối với giống thụ phấn tự do và các giống lai khác: Áp dụng quần thể chuẩn với tỷ lệ cây khác dạng tối đa là 2% ở mức xác suất tin cậy tối thiểu 95%. Nếu số cây thí nghiệm là 200 (1 lần nhắc), số cây khác dạng tối đa cho phép là 7.

3.4.3. Đánh giá tính ổn định

Tính ổn định được đánh giá thông qua tính đồng nhất, một giống được coi là ổn định khi chúng đồng nhất qua các vụ đánh giá.

Trong trường hợp cần thiết, có thể tiến hành khảo nghiệm tính ổn định bằng việc trồng thế hệ tiếp theo đối với giống thụ phấn tự do hoặc gieo hạt mới đối với giống lai, giống có tính ổn định khi những biểu hiện của các tính trạng ở thế hệ sau tương tự những biểu hiện của các tính trạng ở thế hệ trước đó.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

4.1. Khảo nghiệm DUS để bảo hộ quyền đối với giống cà rốt mới được thực hiện theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.

4.2. Khảo nghiệm DUS để công nhận giống cà rốt mới được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý khảo nghiệm DUS giống cà rốt, Cục Trồng trọt kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy định viện dẫn tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới.

PHỤ LỤC A

GIẢI THÍCH, MINH HOẠ VÀ HƯỚNG DẪN THEO DÕI MỘT SỐ TÍNH TRẠNG

1. Tính trạng 1: Bộ lá: Chiều rộng cụm gốc lá

Nhìn một bên Nhìn từ trên xuống

2. Tính trạng 10: Củ: Hình dạng theo mặt cắt dọc

3. Tính trạng 11: Hình dạng vai

1. Phẳng 3. Tròn 5. Hình nón

4. Tính trạng 16: Củ: Phần màu xanh ở vai

Không có hoặc rất ít Ít Trung bình Nhiều Rất nhiều

5. Tính trạng 26: Củ: Thời gian phát triển đỉnh tròn (chỉ với các giống có đỉnh củ không nhọn)

6. Tính trạng 27: Củ: Thời gian hình thành màu của đỉnh củ

Ba tuần trước ngày thành thục củ của giống: nhổ lên 1 phần củ để đánh giá hình dạng của đỉnh củ (Tính trạng 26)

Cắt theo chiều dọc của thân củ: kiểm tra màu sắc của đỉnh củ (Tính trạng 27)

7. Tính trạng 30: Cây: Tỷ lệ cây bất dục đực

8. Tính trạng 31: Cây: Dạng bất dục đực

Bao phấn màu nâu: bao phấn mới hình thành

Bao phấn hình cánh hoa: bao phấn chuyển đổi vào trong cánh hoa với những hình dạng khác nhau

PHỤ LỤC B

TỜ KHAI KỸ THUẬT ĐĂNG KÝ KHẢO NGHIỆM DUS GIỐNG CÀ RỐT

1. Loài: Cà rốt – Daucus carota L.

2. Tên giống:

3. Tên, địa chỉ tổ chức cá nhân đăng ký khảo nghiệm

Tên :

Địa chỉ :

Điện thoại: Fax: Email:

4. Tên, địa chỉ tác giả giống

Tên :

Địa chỉ :

5. Nguồn gốc giống, phương pháp chọn tạo

5.1. Vật liệu

5.2. Phương pháp

– Giống lai

– Giống thụ phấn tự do

– Dòng bố mẹ

5.3 Thời gian và địa điểm chọn giống

6. Giống đã được bảo hộ hoặc công nhận ở nước ngoài

Nước ngày tháng năm

7. Các đặc điểm chính của giống

Bảng 2 – Các tính trạng đặc trưng của giống

Tính trạng

Trạng thái biểu hiện

Điểm

7.1

Lá: Chiều dài (cả cuống)

Leaf: Length (including petioles)

(Tính trạng 3)

Rất ngắn – very short

Ngắn – short

Trung bình – medium

Dài – long

Rất dài – very long

1 { }

3 { }

5 { }

7 { }

9 { }

7.2

Lá: Mức độ xanh

Leaf: Intensity of green color

(Tính trạng 5)

Nhạt – light

Trung bình – medium

Đậm – dark

3 { }

5 { }

7 { }

7.3

Củ: Chiều dài

Root: Length

(Tính trạng7)

Rất ngắn – very short

Ngắn – short

Trung bình – medium

Dài – long

Rất dài – very long

1 { }

3 { }

5 { }

7 { }

9 { }

7.4

Củ: Chiều rộng

Root: Width

(Tính trạng 8)

Hẹp – narrow

Trung bình – medium

Rộng – broad

3 { }

5 { }

7 { }

7.5

Củ: Hình dạng theo mặt cắt dọc

Root: Shape in longitudinal section

(Tính trạng 10)

Tròn – circular

Trứng ngược – obovate

Hình tam giác ngược – medium obtriangular

Tam giác ngược hẹp – narrow obtriangular

Tam giác ngược hẹp đến chữ nhật hẹp – narrow obtriangular to narrow oblong

Chữ nhật hẹp – narrow oblong

1 { }

2 { }

3 { }

4 { }

5 { }

6 { }

7.6

Củ: Hình dạng vai

Root: Shape of shouder

(Tính trạng 11)

Phẳng – flat

Phẳng đến tròn – flat to rounded

Tròn – rounded

Tròn đến hình nón – rounded to conical

Hình nón – conical

1 { }

2 { }

3 { }

4 { }

5 { }

7.7

Củ: Đỉnh khi phát triển đầy đủ

Root: Tip (When fully developed)

(Tính trạng 12)

Không nhọn – blunt

Hơi nhọn – slightly pointed

Rất nhọn – strongly pointed

1 { }

2 { }

3 { }

7.8

Củ: Màu vỏ

Root: External color

(Tính trạng 13)

Trắng – white

Vàng – yellow

Cam – orange

Hồng đỏ – pinkish red

Đỏ – red

Đỏ tía – purple

1 { }

2 { }

3 { }

4 { }

5 { }

6 { }

7.9

Củ: Mức độ màu vỏ

Excluding varieties with white external root color: Root: intensity of external color

(Tính trạng 14)

Nhạt – light

Trung bình – medium

Đậm – dark

3 { }

5 { }

7 { }

7.10

Củ: Màu lõi

Root: Color of core

(Tính trạng 19)

Trắng – white

Vàng – yellow

Cam – orange

Hồng đỏ – pinkish red

Đỏ – red

Đỏ tía – purple

1 { }

2 { }

3 { }

4 { }

5 { }

6 { }

7.11

Cây: Tỷ lệ cây bất dục đực

Plants: Proportion of male sterile plants

(Tính trạng 30)

Không có hoặc rất thấp – absent or very low

Trung bình – intermediate

Cao – high

1 { }

2 { }

3 { }

7.12

Cây: Dạng bất dục đực

Plant: Type of male sterility

(Tính trạng 31)

Bao phấn màu nâu – brown anther

Bao phấn hình cánh hoa – petaloid anther

1 { }

2 { }

CHÚ THÍCH: Đánh dấu (+) điền số cụ thể vào ô trống tương ứng cho phù hợp với trạng thái biểu hiện của giống

8. Các giống tương tự và sự khác biệt so với giống đăng ký khảo nghiệm

Bảng 3- Sự khác biệt giữa giống tương tự và giống khảo nghiệm

Tên giống tương tự	Những tính trạng khác biệt	Trạng thái biểu hiện
Tên giống tương tự	Những tính trạng khác biệt	Giống tương tự	Giống khảo nghiệm

9. Các thông tin bổ sung giúp cho việc phân biệt giống

9.1. Chống chịu sâu bệnh

9.2. Điều kiện đặc biệt

9.3. Thông tin khác

Ngày tháng năm

(Ký tên , đóng đấu)

QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA QCVN 01-97:2012/BNNPTNT VỀ KHẢO NGHIỆM TÍNH KHÁC BIỆT, TÍNH ĐỒNG NHẤT VÀ TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA GIỐNG CÀ RỐT DO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN BAN HÀNH
Số, ký hiệu văn bản	QCVN01-97:2012/BNNPTNT	Ngày hiệu lực	19/06/2012
Loại văn bản	Quy chuẩn Việt Nam	Ngày đăng công báo
Lĩnh vực	Nông nghiệp - Nông thôn	Ngày ban hành	19/06/2012
Cơ quan ban hành	Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn	Tình trạng	Còn hiệu lực

Các văn bản liên kết

Văn bản được hướng dẫn		Văn bản hướng dẫn
Văn bản được hợp nhất		Văn bản hợp nhất
Văn bản bị sửa đổi, bổ sung		Văn bản sửa đổi, bổ sung
Văn bản bị đính chính		Văn bản đính chính
Văn bản bị thay thế		Văn bản thay thế
Văn bản được dẫn chiếu		Văn bản căn cứ

Tải văn bản

Tải văn bản về Bản PDF/Bản gốc