TIÊU CHUẨN QUỐC GIA TCVN 11187-1:2015 (ISO 8636-1:2000) VỀ ĐIỀU KIỆN KIỂM MÁY PHAY KIỂU CẦU – KIỂM ĐỘ CHÍNH XÁC – PHẦN 1: MÁY KIỂU CẦU CỐ ĐỊNH (KIỂU CỔNG)

Số tham chiếu

Tiếng Việt

Tiếng Anh

Tiếng Pháp

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

a) Một ụ trục chính phay nghiêng xoay theo trục A, được đặt trên xà ngang và một ụ trục chính phay nghiêng theo trục D, được đặt trên trụ máy phải hoặc trái

b) Hai ụ phay trên xà ngang

G1

0,02 đối với chiều dài đo đến 2000

Đối với mỗi lượng tăng thêm 1000 với chiều dài vượt quá 2000, cộng thêm 0,01 vào dung sai tương ứng trước

Dung sai lớn nhất: 0,10

Dung sai cục bộ: 0,01 đối với chiều dài đo 1000

Kính hiển vi và dây căng hoặc các phương pháp quang học khác

Nếu sử dụng kính hiển vi và dây căng, kính hiển vi phải được lắp trên ụ trục chính, dây căng phải được cố định vào từng đầu của bàn máy song song¹⁾ với chuyển động theo trục X của bàn máy.

Dịch chuyển bàn máy theo phương trục X và ghi lại các giá trị đọc.

Nếu sử dụng các phương pháp quang học, tấm bia phải được đặt trên đầu mút trục chính hoặc trên ụ gần với trục chính.

Đường chữ thập được chỉnh đặt trên bàn máy song song với chuyển động theo phương trục X của bàn máy và được chỉnh thẳng hàng theo phương ngang với tấm bia.

Dịch chuyển bàn máy theo phương trục X và ghi lại các giá trị đọc.

¹⁾ Song song nghĩa là: Các giá trị đọc của kính hiển vi hoặc đường chữ thập tại cả hai đầu mút của chuyển động là giống nhau. Trong trường hợp này, chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc cho sai lệch độ thẳng.

G2

a) Trong mặt phẳng thẳng đứng ZX (EBX: lắc dọc);

b) Trong mặt phẳng thẳng đứng YZ (EAX: lắc xoay);

c) Trong mặt phẳng nằm ngang XY (ECX: lắc ngang).

Dung sai cục bộ: 0,02/1000 cho chiều dài đo 1000

X = …

a)

b)

c)

a) Ni vô chính xác hoặc các dụng cụ đo sai lệch góc kiểu quang học

b) Ni vô chính xác

c) Các dụng cụ đo sai lệch góc kiểu quang học

Ni vô hoặc dụng cụ đo phải được đặt trên bộ phận di động được:

a) (EBX: lắc dọc) trong phương trục X, chỉnh đặt một cách thẳng đứng;

b) (EAX: lắc xoay) trong phương trục Y, chỉnh đặt một cách thẳng đứng;

c) (ECX: lắc ngang) trong phương trục X, chỉnh đặt ống tự chuẩn trực nằm ngang.

Nếu chuyển động trục X gây ra sai lệch góc của cả ụ trục chính và bàn kẹp gia công, phải thực hiện các phép đo độ chênh lệch của hai dịch chuyển góc này.

Nếu đo chênh lệch được áp dụng, ni vô chuẩn nên được đặt trên ụ trục chính, và ụ trục chính phải ở vị trí giữa của khoảng hành trình của nó.

Các phép đo phải được thực hiện tại ít nhất 5 vị trí cách đều nhau dọc theo hành trình, theo cả hai chiều chuyển động.

Độ chênh lệch giữa giá trị đọc lớn nhất và nhỏ nhất không được vượt quá giá trị dung sai.

Đối với các phép kiểm a) và b), dụng cụ đo phải được đặt tại hai đầu bàn máy và nếu có thể tại giữa bàn máy. Dụng cụ đo được đặt tại một đầu bàn máy dò ra các đặc tính của một nửa băng máy.

Dụng cụ đo được đặt tại vị trí giữa bàn máy phát hiện ra các sai lệch khác nhau từ các dụng cụ đo được đặt tại cả hai đầu bàn máy.

G3

a) Trong mặt phẳng nằm ngang XY (EXY);

b) Trong mặt phẳng thẳng đứng YZ (EYZ).

Đối với a) và b)

0,02 đối với chiều dài đo đến 1000

Đối với mỗi lượng tăng thêm 1000 với chiều dài vượt quá 1000, cộng thêm 0,01 vào dung sai tương ứng trước

Dung sai lớn nhất: 0,04

Dung sai cục bộ: 0,01 đối với chiều dài đo 500

a)

b)

Thước kiểm thẳng, đồng hồ so có mặt số/giá đỡ và các căn mẫu hoặc các phương pháp quang học hoặc kính hiển vi và dây căng (chỉ đối với phép đo trong mặt phẳng nằm ngang)

Cố định xà ngang ở vị trí giữa độ cao và di chuyển bàn máy đến vị trí giữa hành trình.

Đặt một thước kiểm thẳng trên bàn máy, song song¹⁾ với chuyển động theo trục Y của ụ phay; nằm ngang đối với a) và thẳng đứng đối với b).

Gắn một đồng hồ so có mặt số vào ụ phay. Đầu dò đồng hồ so có mặt số phải vuông góc mặt chuẩn của thước kiểm thẳng.

Di chuyển ụ phay theo phương trục Y đi qua chiều dài đo²⁾ và ghi lại các giá trị đọc.

¹⁾ Song song nghĩa là: Các giá trị đọc của đồng hồ so có mặt số tiếp xúc với thước kiểm thẳng tại cả hai đầu của dịch chuyển là có cùng giá trị, trong trường hợp này, độ chênh lệch của các giá trị đọc cho sai lệch độ thẳng.

²⁾ Chiều dài đo thường là chiều dài giữa hai trụ máy (không phải chiều dài toàn bộ của xà ngang). Trong các trường hợp khác, chiều dài đo phải được thỏa thuận giữa nhà cung cấp/nhà sản xuất và người sử dụng.

G4

a) Trong mặt phẳng thẳng đứng YZ (EAY: lắc dọc);

b) Trong mặt phẳng thẳng đứng ZX (EBY: lắc xoay);

c) Trong mặt phẳng nằm ngang XY (ECY: lắc ngang).

Đối với a), b) và c): 0,04/1000

Dung sai cục bộ: 0,02/1000 cho chiều dài đo 300

a)

b)

c)

a) Ni vô chính xác hoặc các dụng cụ đo sai lệch góc kiểu quang học

b) Ni vô chính xác

c) Các dụng cụ đo sai lệch góc kiểu quang học

Ni vô hoặc dụng cụ đo phải được đặt trên bộ phận di động được:

a) (EAY: lắc dọc) trong phương trục Y, chỉnh đặt một cách thẳng đứng;

b) (EBY: lắc xoay) trong phương trục X, chỉnh đặt một cách thẳng đứng;

c) (ECY: lắc ngang) trong phương trục Y, chỉnh đặt ống tự chuẩn trực nằm ngang.

Nếu chuyển động trục Y gây ra sai lệch góc của cả ụ trục chính và bàn kẹp gia công, phải thực hiện các phép đo độ chênh lệch của hai dịch chuyển góc này.

Nếu đo độ chênh lệch được áp dụng, ni vô chuẩn nên được đặt trên bàn kẹp gia công, và bàn máy phải ở vị trí giữa của khoảng hành trình của nó.

Các phép đo phải được thực hiện tại ít nhất 5 vị trí cách đều nhau dọc theo hành trình, theo cả hai chiều chuyển động.

Độ chênh lệch giữa giá trị đọc lớn nhất và nhỏ nhất không được vượt quá giá trị dung sai.

G5

0,03 đối với chiều dài đo 1000 với chiều rộng bàn máy đến 3000

CHÚ THÍCH: Trong trường hợp chiều rộng bàn máy lớn hơn 3000, giá trị dung sai theo thỏa thuận giữa nhà cung cấp/nhà sản xuất và người sử dụng.

Thước kiểm thẳng, ke vuông và đồng hồ so có mặt số

Khóa xà ngang ở vị trí giữa hành trình.

Gắn một đồng hồ so vào ụ phay. Chỉnh thẳng một thước kiểm thẳng song song¹⁾ với chuyển động bàn máy (trục X) trong mặt phẳng nằm ngang.

Ấn một cạnh của ke vuông tựa vào thước kiểm thẳng và chỉnh đặt đồng hồ so có mặt số tựa vào cạnh còn lại của ke vuông. Di chuyển ụ phay đi qua chiều dài đo²⁾ và đọc các số chỉ tại ít nhất 5 vị trí cách đều nhau. Ghi lại chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc.

Đối với phép đo chính xác hơn, xoay ke vuông góc 180^o và lặp lại phép kiểm theo trình tự tương tự. Tính giá trị trung bình tại từng vị trí đo, và ghi lại chênh lệch lớn nhất.

Nếu chiều rộng bàn máy vượt quá 2000 mm, các phép kiểm phải được lặp lại tại các vị trí khác nhau ngang qua chiều rộng bàn máy.

¹⁾ Song song nghĩa là: Các giá trị đọc của đồng hồ so có mặt số tiếp xúc với thước kiểm thẳng tại cả hai đầu của dịch chuyển là có cùng giá trị, trong trường hợp này, độ chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc cho sai lệch độ thẳng.

²⁾ Chiều dài đo thường là chiều dài giữa hai trụ máy (không phải chiều dài toàn bộ của xà ngang). Trong các trường hợp khác, chiều dài đo phải được thỏa thuận giữa nhà cung cấp/nhà sản xuất và người sử dụng.

G6

a) Chuyển động của bàn máy (trục X);

b) Chuyển động ngang của ụ phay (trục Y).

CHÚ THÍCH: Phép kiểm này cũng áp dụng thích hợp cho các ụ phay thẳng đứng phụ trên xà ngang.

Đối với a) và b)

0,02 cho chiều dài đo 300

a)

b)

Ke vuông dạng trụ, tấm kiểm, các căn mẫu điều chỉnh được và đồng hồ so có mặt số

Đặt một tấm kiểm trên bàn máy và điều chỉnh bề mặt trên của nó song song với cả hai chuyển động các trục X và Y. Định vị trí ke vuông dạng trụ trên tấm kiểm.

Gắn một đồng hồ so có mặt số vào trục chính phay nếu trục chính có thể khóa được, nếu không thì gắn vào ụ phay gần với trục chính và khóa bàn trượt ụ phay (trục Y) vào xà ngang.

Áp đầu dò của đồng hồ so có mặt số vào ke vuông dạng trụ theo phương trục X và di chuyển ụ đi qua chiều dài đo a₁ a₂ và ghi lại chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc của đồng hồ so có mặt số.

Để phép đo chính xác hơn, xoay ke vuông dạng trụ góc 180^o và lặp lại phép kiểm theo trình tự tương tự. Tính giá trị trung bình tại từng vị trí đo, và ghi lại chênh lệch lớn nhất.

Tiếp đó kiểm theo phương trục Y trên chiều dài đo b₁ b₂.

Đối với một máy lớn, có thể thực hiện phép kiểm tại vị trí giữa và tại hai vị trí biên của xà ngang.

G7

a) Chuyển động của bàn máy (trục X);

b) Chuyển động ngang của ụ phay (trục Y).

Đối với a) và b)

0,02 cho chiều dài đo 500

a)

b)

Đồng hồ so có mặt số, ke vuông dạng trụ, tấm kiểm và các căn mẫu điều chỉnh được

Đặt một tấm kiểm trên bàn máy và điều chỉnh bề mặt trên của nó song song với cả hai chuyển động các trục X và Y. Định vị trí ke vuông dạng trụ trên tấm kiểm.

Gắn một đồng hồ so có mặt số vào trục chính phay nếu trục chính có thể khóa được, nếu không thì gắn vào ụ phay gần với trục chính và khóa ụ phay (trục Y) vào xà ngang.

Áp đầu dò của đồng hồ so có mặt số vào ke vuông dạng trụ theo phương trục X và di chuyển xà ngang đi qua chiều dài đo a₁ a₂ và ghi lại chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc của đồng hồ so có mặt số.

Để phép đo chính xác hơn, xoay ke vuông dạng trụ góc 180^o và lặp lại phép kiểm theo trình tự tương tự. Tính giá trị trung bình tại từng vị trí đo, và ghi lại chênh lệch lớn nhất.

Tiếp đó kiểm theo phương trục Y trên chiều dài đo b₁ b₂.

Đối với một máy lớn, có thể thực hiện phép kiểm tại vị trí giữa và tại hai vị trí biên của xà ngang.

G8

a) Tại vị trí thấp nhất;

b) Tại vị trí giữa;

c) Tại vị trí cao nhất.

0,02/1000

Ni vô chính xác

Đặt ni vô tại vị trí giữa của xà ngang trên một tấm bề mặt thích hợp và đọc chỉ thị tại các vị trí đã định.

Nếu chuyển động trục W hoặc trục R gây ra sai lệch góc của cả xà ngang và bàn kẹp gia công, phải thực hiện các phép đo chênh lệch của hai chuyển động góc này.

Nếu phép đo chênh lệch được áp dụng, ni vô chuẩn phải được đặt trên bàn kẹp gia công, và bàn máy phải ở vị trí giữa của khoảng hành trình.

Đặt ụ phay một cách đối xứng so với máy.

Đối với các máy chỉ có duy nhất một ụ phay đơn, ụ phay phải được đặt ở một vị trí trung tâm.

Tại mỗi vị trí phải khóa xà ngang lại.

G9

Đối với Y £ 3000 và X £ 1000

0,02 đối với chiều dài đo đến 1000

Đối với mỗi chiều dài tăng thêm 1000, cộng thêm 0,01 vào dung sai tương ứng trước

Dung sai lớn nhất: 0,1

Nivô chính xác và giá đỡ với các điểm tiếp xúc cách nhau 500 mm hoặc dụng cụ quang học hoặc dụng cụ khác

Bàn máy ở vị trí giữa hành trình (vị trí giữa).

Đặt ni vô chính xác cùng với giá đỡ trên bề mặt bàn máy và di chuyển ni vô theo các phương O-X và O-Y đều bước tương ứng với chiều dài của giá đỡ (500 mm) theo phương liên quan, và ghi lại các giá trị đọc.

Phương pháp kiểm G10 cũng có thể dùng được cho kiểm độ phẳng.

G10

a) Chuyển động của bàn máy (trục X);

b) Chuyển động của ụ phay (trục Y).

Đối với a) và b)

0,020 đối với chiều dài đo đến 2000

Đối với mỗi chiều dài tăng thêm 1000, cộng thêm 0,005 vào dung sai tương ứng trước

Dung sai lớn nhất: 0,05

a)

b)

Đồng hồ so có mặt số, thước kiểm thẳng và các căn mẫu

Lắp đồng hồ so có mặt số vào trục chính phay hoặc ụ trục chính gần trục chính. Đầu dò của đồng hồ so có mặt số phải hướng vuông góc với bề mặt bàn máy và tiếp xúc trực tiếp với bề mặt bàn máy hoặc tiếp xúc với một căn mẫu được đặt trên bề mặt bàn máy.

a) Xà ngang được khóa ở vị trí giữa độ cao. Ụ phay ở vị trí giữa hành trình. Di chuyển ngang bàn máy theo phương trục X và ghi lại chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc.

Lặp lại phép kiểm ở hai vị trí khác của ụ phay, đối xứng với vị trí trước đó và ghi lại chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc theo cách tương tự.

Giá trị lớn nhất của các chênh lệch lớn nhất này cho sai lệch độ song song.

b) Xà ngang được khóa lại. Bàn máy ở vị trí giữa hành trình. Di chuyển ụ phay theo phương trục Y và ghi lại chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc.

Lặp lại phép kiểm ở hai vị trí khác đối xứng với vị trí trước đó và ghi lại chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc theo cách tương tự.

Giá trị lớn nhất của các chênh lệch lớn nhất này cho sai lệch độ song song.

CHÚ THÍCH: Các giá trị dung sai ở trên được quy định theo giả thiết là gia công tinh được thực hiện sau khi lắp ghép. Nếu không phải trường hợp đó, các giá trị dung sai phải theo thỏa thuận giữa nhà cung cấp/nhà sản xuất và người sử dụng.

G11

0,03 đối với chiều dài đo đến 2000

Đối với mỗi chiều dài tăng thêm 1000, cộng thêm 0,01 vào dung sai tương ứng trước

Dung sai lớn nhất: 0,1

Dung sai cục bộ: 0,02 cho chiều dài đo 1000 mm

Đồng hồ so có mặt số, ke chữ thập

Lắp đồng hồ so có mặt số vào một bộ phận cố định của máy. Đặt đầu dò của đồng hồ so tiếp xúc với mặt cần đo của rãnh chữ T chuẩn hoặc sử dụng một vật mẫu có hình dạng thích hợp.

Di chuyển bàn máy và ghi lại thay đổi chỉ thị của đồng hồ so có mặt số.

G12

a) Tại đầu mút trục chính;

b) Tại vị trí cách đầu mút trục chính 300 mm.

CHÚ THÍCH: Thực hiện các phép kiểm này cho từng trục chính phay của máy ở vị trí thẳng đứng hoặc nằm ngang.

Trong đó D là đường kính ngoài của mặt mút trục chính.

D = …

a)

b)

Đồng hồ so có mặt số và trục kiểm

Lắp đồng hồ so có mặt số vào ụ phay và đưa trục kiểm vào trục chính.

Đặt đầu dò đồng hồ so có mặt số gần nhất có thể tới vị trí a), quay trục chính và ghi lại số chỉ.

Lặp lại thao tác tương tự tại vị trí b) tại khoảng cách 300 mm so với vị trí a).

G13

a) Độ đảo bề mặt ngoài;

b) Độ đảo mặt mút trục chính (bao gồm cả độ trượt chiều trục có tính chu kỳ);

c) Độ trượt chiều trục có tính chu kỳ.

CHÚ THÍCH: Thực hiện các phép kiểm này cho từng trục chính phay của máy ở vị trí thẳng đứng hoặc nằm ngang.

Trong đó D là đường kính ngoài của mặt mút trục chính.

D = …

a)

b)

c)

Đồng hồ so có mặt số

Lắp giá đỡ đồng hồ so có mặt số và đồng hồ so có mặt số vào ụ phay hoặc vào bộ phận cố định của máy.

a) 5.6.1.2.2

Đặt đầu dò đồng hồ so có mặt số vuông góc với đường sinh, quay trục chính phay và ghi lại số chỉ.

b) 5.6.3.2

Đặt đầu dò đồng hồ so có mặt số gần nhất có thể với cạnh ngoài của bề mặt phẳng tại vị trí M, quay trục chính phay và ghi lại số chỉ.

Lặp lại thao tác tương tự tại vị trí N sau khi di chuyển đồng hồ so.

Xác định giá trị trung bình.

c) 5.6.2 2.1 và 5 6.2.2.2

Chèn một bi thép vào tâm trục chính (bằng các dụng cụ phụ trợ nếu cần thiết).

Định vị đầu dò đồng hồ so có mặt số để tiếp xúc với bi thép, quay trục chính và ghi lại số chỉ.

Giá trị và chiều của lực tác dụng vào phải do nhà sản xuất/nhà cung cấp quy định. Nếu sử dụng các ổ trục được đặt tải hướng trục trước thì không cần tác dụng lực F.

G14

a) Chuyển động theo trục X của bàn máy;

b) Chuyển động theo trục Y của ụ trục chính.

CHÚ THÍCH: Phép kiểm này cũng áp dụng được cho các ụ phay thẳng đứng phụ trên xà ngang.

0,04/100 ¹⁾

¹⁾ Khoảng cách giữa hai điểm tiếp xúc đo

Đồng hồ so có mặt số/cần giá đỡ và thước kiểm thẳng hoặc tấm kiểm

a) Đặt một thước kiểm thẳng tại vị trí tâm bàn máy song song với chuyển động theo trục X của bàn máy trong mặt phẳng thẳng đứng.

Bàn máy được khóa tại vị trí giữa hành trình. Xà ngang ở vị trí giữa độ cao và khóa lại, ụ phay ở vị trí giữa hành trình và khóa lại. Ống mang và dẫn hướng trục chính hoặc đầu trượt ở vị trí 1/3 hành trình tính từ ụ trục chính.

Lắp cần giá đỡ cùng với đồng hồ so có mặt số vào trục chính phay và điều chỉnh đầu dò của đồng hồ so có mặt số chạm vào thước kiểm thẳng và ghi lại chỉ thị. Sau đó quay trục chính góc 180^o và ghi lại chỉ thị mới. Tính độ chênh lệch giữa hai giá trị đọc rồi chia cho khoảng cách giữa hai điểm đo.

b) Lặp lại phép đo trên với thước kiểm thẳng được chỉnh đặt song song với chuyển động theo trục Y.

G15

CHÚ THÍCH: Phép kiểm này cũng áp dụng được cho ụ phay xoay nằm ngang.

Với đồng hồ so có mặt số được đặt cách đường tâm xoay nghiêng ụ phay 500 mm

0,02 với a £ 10^o

0,03 với 10^o < a £ 20^o

0,04 với a > 20^o

a = …

Ke vuông, tấm kiểm, các căn mẫu điều chỉnh được và đồng hồ so có mặt số

Đặt một tấm kiểm lên bàn máy và điều chỉnh bề mặt trên của nó song song với cả hai chuyển động trục X và Y. Định vị trí của ke vuông phẳng trên tấm kiểm sao cho bề mặt thẳng đứng của nó song song với chuyển động trục Y.

Xà ngang được cố định ở vị trí giữa độ cao, bàn trượt ụ phay được cố định ở vị trí giữa hành trình.

Gắn đồng hồ so có mặt số vào ụ phay sao cho đầu dò của nó cách đường tâm xoay ụ phay 500 mm.

Áp đầu dò của đồng hồ so vào mặt ke vuông phẳng theo phương trục X, quay ụ phay và ghi lại các giá trị đọc.

G16

a) Chuyển động của ụ phay thẳng đứng (trục Y);

b) Chuyển động của bàn máy (trục X).

Đối với a) và b)

0,03 cho chiều dài đo 500

a)

b)

Ke vuông dạng trụ, tấm kiểm, các căn mẫu điều chỉnh được và đồng hồ so có mặt số

Đặt một tấm kiểm lên bàn máy và điều chỉnh bề mặt trên của nó song song với cả hai chuyển động trục X và Y. Định vị trí của ke vuông dạng trụ trên tấm kiểm.

Gắn đồng hồ so có mặt số/giá đỡ vào ụ phay A.

a) Áp đầu dò của đồng hồ so vào ke vuông dạng trụ theo phương trục Y, sau đó di chuyển ụ phay A đi qua chiều dài đo a₁a₂ và ghi lại độ chênh lệch lớn nhất của các giá trị đọc của đồng hồ so. Để cho các phép đo chính xác hơn, quay ke vuông đi góc 180^o và lặp lại kiểm tra theo cùng một thứ tự. Tính giá trị trung bình tại mỗi vị trí đo và ghi lại giá trị độ chênh lệch lớn nhất.

b) Tiếp đó kiểm theo phương trục X đi qua chiều dài đo b₁b₂.

G17

a) Trong mặt phẳng thẳng đứng YZ;

b) Trong mặt phẳng nằm ngang XY.

(Chỉ áp dụng thích hợp cho ụ phay có một đường tâm trục chính nằm ngang. Phép kiểm này không áp dụng cho các ụ phay có kết cấu dời chuyển được).

Đối với a) và b)

0,03 cho chiều dài đo 300

a)

b)

Trục kiểm và đồng hồ so có mặt số

Ụ phay nằm ngang được khóa ở vị trí thấp. Xà ngang được khóa ở vị trí giữa.

Gắn đồng hồ so có mặt số vào ụ phay thẳng đứng và điều chỉnh đầu dò của đồng hồ so tiếp xúc với trục kiểm được lắp trên trục chính phay nằm ngang, a) theo phương thẳng đứng, b) theo phương nằm ngang, tại vị trí gần nhất có thể với đầu mút trục chính.

Di chuyển ụ phay thẳng đứng cho chiều dài đo và ghi lại các chỉ thị.

Ghi lại độ chênh lệch lớn nhất các giá trị đọc của đồng hồ so.

Phải thực hiện các phép kiểm tại vị trí trung bình của sự quay trục chính cho cả a) và b).

G18

(Chỉ áp dụng thích hợp cho ụ phay có một đường tâm trục chính nằm ngang. Phép kiểm này không áp dụng cho các ụ phay có kết cấu dời chuyển được).

0,04/1000 ¹⁾

¹⁾ Khoảng cách giữa hai điểm tiếp xúc đo

Thước kiểm thẳng, đồng hồ so có mặt số và cần giá đỡ

Đặt một thước kiểm thẳng nằm ngang tại vị trí tâm bàn máy song song với chuyển động theo trục X của bàn máy. Bàn máy được khóa tại vị trí giữa hành trình.

Ụ phay nằm ngang được khóa ở vị trí thấp.

Lắp cần giá đỡ cùng với đồng hồ so có mặt số vào trục chính phay nằm ngang và điều chỉnh đầu dò của đồng hồ so chạm vào thước kiểm thẳng và ghi lại chỉ thị. Sau đó quay trục chính góc 180^o. Ghi lại chỉ thị mới và tính độ chênh lệch giữa hai giá trị đọc.

M1

b) Phay bốn mẫu kiểm đối với các bàn máy có chiều dài đến 2000 mm.

Đối với bàn máy có chiều dài lớn hơn 2000 mm, có thể thỏa thuận để bố trí sáu (hoặc tám) mẫu kiểm như thể hiện trên sơ đồ.

(Phép kiểm được thực hiện trong trường hợp thiếu bất kỳ yêu cầu đặc biệt nào khác, ví dụ như chế tạo một bộ phận đặc biệt theo yêu cầu của người sử dụng)

b₁ = h₁ = 150 mm

b₂ = h₂ = 110 mm

l₂ là khoảng cách giữa các mặt biên của các mẫu kiểm được đặt theo thứ tự liên tiếp;

l₁ – l₂ = 600 mm

Phép kiểm

Kiểm áp dụng

Dung sai

Dụng cụ đo

Quan sát và tham chiếu TCVN 7011-1:2007 (ISO 230-1:1996)

0,02

Trước khi bắt đầu phép kiểm:

– đảm bảo rằng mặt A là phẳng;

– định hướng (các) khối song song với chuyển động của bàn máy (trục X);

– với dao phay được lắp trên trục chính phay, các dung sai được khuyến nghị như sau:

1) độ đảo £ 0,02

2) độ đảo mặt đầu £ 0,03

I₂ £ 2000 0,03

2000 < I₂ £ 5000 0,05

5000 < I₂ £ 10000 0,08

Việc gia công cắt gọt phải được thực hiện với một dao phay ngón hoặc dao có gắn mảnh cắt được lắp trên trục chính phay thẳng đứng.

Tất cả các điều kiện kiểm khác (chất lượng và kích thước của dụng cụ cắt, tốc độ cắt và lượng chạy dao của dụng cụ, vật liệu mẫu kiểm) phải do nhà sản xuất/nhà cung cấp quy định.

Tất cả các mẫu kiểm phải có cùng độ cứng.

M2

Một mặt vuông góc với mặt B có thể được gia công với dụng cụ cắt (ụ phay) được dẫn hướng theo trụ máy phải hoặc trái.

(Phép kiểm được thực hiện nếu máy được lắp các trục chính yêu cầu)

(Phép kiểm được thực hiện trong trường hợp thiếu bất kỳ yêu cầu đặc biệt nào khác, ví dụ như chế tạo một bộ phận đặc biệt theo yêu cầu của người sử dụng)

Mẫu kiểm tương tự như cho M1

Kiểm áp dụng

Dung sai

Dụng cụ đo

Quan sát và tham chiếu TCVN 7011-1:2007 (ISO 230-1:1996)

Định hướng (các) khối song song với chuyển động theo trục X của bàn máy.

Việc gia công cắt gọt phải được thực hiện với một dao phay ngón hoặc dao có gắn mảnh cắt được lắp trên trục chính phay nằm ngang.

Tất cả các điều kiện kiểm khác (chất lượng và kích thước của dụng cụ cắt, tốc độ cắt và lượng chạy dao của dụng cụ, vật liệu mẫu kiểm) phải do nhà sản xuất/nhà cung cấp quy định.

Tất cả các mẫu kiểm phải có cùng độ cứng.

Chiều dài đo

£ 500

£ 1000

£ 2000

0,020

0,025

0,032

0,008

0,010

0,013

0,010

0,013

0,016

0,016

0,020

0,025

0,010

0,013

0,016

0,025 + 0,005 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

0,016 + 0,003 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

0,016 + 0,003 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

Thang đo chiều dài hoặc thiết bị đo laze

Phép đo tương đối giữa vị trí dụng cụ cắt và vị trí chi tiết gia công được mong đợi. Nếu sử dụng một thang đo chiều dài, nó phải được chỉnh đặt trên bàn máy song song với trục X, bộ đọc thang đo ở đúng vị trí dụng cụ cắt. Nếu sử dụng thiết bị laze, gương phản xạ phải được chỉnh đặt trên bàn máy và giao thoa kế ở đúng vị trí dụng cụ cắt.

Liên quan đến các điều kiện kiểm, chương trình kiểm và trình bày kết quả, phải tham chiếu theo các Điều 3, 4 và 7 của TCVN 7011-2:2007 (ISO 230-2:1997).

P2

Sai lệch đo được

Chiều dài đo

£ 500

£ 1000

£ 2000

0,020

0,025

0,032

0,008

0,010

0,013

0,010

0,013

0,016

0,016

0,020

0,025

0,010

0,013

0,016

0,025 + 0,005 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

0,016 + 0,003 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

0,016 + 0,003 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

Thang đo chiều dài hoặc thiết bị đo laze

Phép đo tương đối giữa vị trí dụng cụ cắt và vị trí chi tiết gia công được mong đợi. Nếu sử dụng một thang đo chiều dài, nó phải được chỉnh đặt trên bàn máy song song với trục Y, bộ đọc thang đo ở đúng vị trí dụng cụ cắt. Nếu sử dụng thiết bị laze, gương phản xạ phải được chỉnh đặt ở vị trí dụng cụ cắt và giao thoa kế ở trên bàn máy hoặc trên phần kéo dài của bàn máy.

Liên quan đến các điều kiện kiểm, chương trình kiểm và trình bày kết quả, phải tham chiếu theo các Điều 3, 4 và 7 của TCVN 7011-2:2007 (ISO 230-2:1997).

P3

Sai lệch đo được

Chiều dài đo

£ 500

£ 1000

0,020

0,025

0,008

0,010

0,010

0,013

0,016

0,020

0,010

0,013

Thang đo chiều dài hoặc thiết bị đo laze

Phép đo tương đối giữa vị trí dụng cụ cắt và vị trí chi tiết gia công được mong đợi. Nếu sử dụng một thang đo chiều dài, nó phải được chỉnh đặt trên bàn máy song song với trục Z, bộ đọc thang đo ở đúng vị trí dụng cụ cắt. Nếu sử dụng thiết bị laze, gương phản xạ phải được chỉnh đặt ở vị trí dụng cụ cắt và giao thoa kế ở trên bàn máy.

Liên quan đến các điều kiện kiểm, chương trình kiểm và trình bày kết quả, phải tham chiếu theo các Điều 3, 4 và 7 của TCVN 7011-2:2007 (ISO 230–2:1997).

P4

Sai lệch đo được

Chiều dài đo

£ 500

£ 1000

£ 2000

0,020

0,025

0,032

0,008

0,010

0,013

0,010

0,013

0,016

0,016

0,020

0,025

0,010

0,013

0,016

0,025 + 0,005 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

0,016 + 0,003 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

0,016 + 0,003 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

Thang đo chiều dài hoặc thiết bị đo laze

Phép đo tương đối giữa vị trí dụng cụ cắt và vị trí chi tiết gia công được mong đợi. Nếu sử dụng một thang đo chiều dài, nó phải được chỉnh đặt trên bàn máy song song với trục 2, bộ đọc thang đo ở đúng vị trí dụng cụ cắt. Nếu sử dụng thiết bị laze, gương phản xạ phải được chỉnh đặt ở vị trí dụng cụ cắt và giao thoa kế ở trên bàn máy.

Liên quan đến các điều kiện kiểm, chương trình kiểm và trình bày kết quả, phải tham chiếu theo các Điều 3, 4 và 7 của TCVN 7011-2:2007 (ISO 230-2:1997).

P5

Sai lệch đo được

Chiều dài đo

£ 500

£ 1000

0,020

0,025

0,008

0,010

0,010

0,013

0,016

0,020

0,010

0,013

Thang đo chiều dài hoặc thiết bị đo laze

Phép đo tương đối giữa vị trí dụng cụ cắt và vị trí chi tiết gia công được mong đợi. Nếu sử dụng một thang đo chiều dài, nó phải được chỉnh đặt trên bàn máy song song với trục Y, bộ đọc thang đo ở đúng vị trí dụng cụ cắt. Nếu sử dụng thiết bị laze, gương phản xạ phải được chỉnh đặt ở vị trí dụng cụ cắt và giao thoa kế ở trên bàn máy.

Liên quan đến các điều kiện kiểm, chương trình kiểm và trình bày kết quả, phải tham chiếu theo các Điều 3, 4 và 7 của TCVN 7011-2:2007 (ISO 230–2:1997).

P6

Sai lệch đo được

Chiều dài đo

£ 500

£ 1000

£ 2000

0,020

0,025

0,032

0,008

0,010

0,013

0,010

0,013

0,016

0,016

0,020

0,025

0,010

0,013

0,016

0,025 + 0,005 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

0,016 + 0,003 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

0,016 + 0,003 cho mỗi lượng chiều dài tăng thêm 1000

Thang đo chiều dài hoặc thiết bị đo laze

Phép đo tương đối giữa vị trí dụng cụ cắt và vị trí chi tiết gia công được mong đợi. Nếu sử dụng một thang đo chiều dài, nó phải được chỉnh đặt trên bàn máy song song với trục Z, bộ đọc thang đo ở đúng vị trí dụng cụ cắt. Nếu sử dụng thiết bị laze, gương phản xạ phải được chỉnh đặt ở vị trí dụng cụ cắt và giao thoa kế ở trên bàn máy.

Liên quan đến các điều kiện kiểm, chương trình kiểm và trình bày kết quả, phải tham chiếu theo các Điều 3, 4 và 7 của TCVN 7011-2:2007 (ISO 230-2:1997).

P7

(tính bằng giấy cung)

Hành trình đo

£ 90^o

£ 180^o

12

16

5

6

10

13

6

8

Đa giác với ống tự chuẩn trực hoặc bàn phân độ chính với gương và ống tự chuẩn trực hoặc bàn phân độ chính với giao thoa kế góc

Nếu sử dụng một bàn phân độ chính, chỉnh đặt nó trên ụ nghiêng sao cho trục quay của nó song song và gần với trục quay của ụ. Quay ụ theo một góc phân độ được và sau đó quay bàn phân độ ngược lại sao cho gương trở lại vị trí ban đầu và kiểm sai lệch góc.

Liên quan đến các điều kiện kiểm, chương trình kiểm và trình bày kết quả, phải tham chiếu theo các Điều 3, 4 và 7 của TCVN 7011-2:2007 (ISO 230-2:1997).

Số tham chiếu

Tiếng Đức

Tiếng Ý

1

Bett

Banco

2

Fuhrungsbahn, Bett

Guida del banco

3

Tisch

Tavola (superficle di fissaggio)

4

Ständer, links

Montante sinistro

5

Ständer, rechts

Montante destro

6

Fuhrungsbahn, Ständer rechts und links

Guida del montanti

7

Querbalken (beweglich, fest)

Traversa mobile (o tissa)

8

Frässpindelstock, senkrecht

Teste a fresare verticale

9

Frässpindelstock, waaqerecht

Teste a fresare orizzontale

10

Traverse

Traversa fissa

11

Unterschlitten

Slitta orizzontale

12

Traghülse (Pinole)

Cannotto

13

Werkzeuq (Fräser)

Utensile (fresa)

14

Richtnut

Scanalatura di riferimento