TIÊU CHUẨN QUỐC GIA TCVN 8851:2011 (ISO 13968:2008) VỀ HỆ THỐNG ĐƯỜNG ỐNG VÀ ỐNG BẰNG CHẤT DẺO – ỐNG BẰNG NHỰA NHIỆT DẺO – XÁC ĐỊNH ĐỘ ĐÀN HỒI VÒNG

TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 8851:2011

ISO 13968:2008

HỆ THỐNG ĐƯỜNG ỐNG VÀ ỐNG BẰNG CHẤT DẺO – ỐNG BẰNG NHỰA NHIỆT DẺO – XÁC ĐỊNH ĐỘ ĐÀN HỒI VÒNG

Plastics piping and ducting systems – Thermoplastics pipes – Determination of ring flexibility

Lời nói đầu

TCVN 8851:2011 hoàn toàn tương đương với ISO 13968:2008.

TCVN 8851:2011 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC 138 Ống nhựa và phụ tùng đường ống, van dùng để vận chuyển chất lỏng biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

HỆ THỐNG ĐƯỜNG ỐNG VÀ ỐNG BẰNG CHẤT DẺO – ỐNG BẰNG NHỰA NHIỆT DẺO – XÁC ĐỊNH ĐỘ ĐÀN HỒI VÒNG

Plastics piping and ducting systems – Thermoplastics pipes – Determination of ring flexibility

1. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này quy định phương pháp xác định độ đàn hồi vòng của ống nhựa nhiệt dẻo có tiết diện tròn.

Phương pháp này có thể xác định độ biến dạng và lực cần thiết gây ra phá hủy vật lý, nếu có, xuất hiện trong khi bị biến dạng hướng kính theo qui định.

2. Tài liệu viện dẫn

Các tài liệu viện dẫn sau rất cần thiết cho việc áp dụng tiêu chuẩn này. Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản được nêu. Đối với các tài liệu viện dẫn không ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản mới nhất bao gồm các sửa đổi, bổ sung (nếu có).

TCVN 8850:2011 (ISO 9969:2007), Ống bằng nhựa nhiệt dẻo – Xác định độ cứng vòng.

3. Thuật ngữ và định nghĩa

Trong tiêu chuẩn này áp dụng thuật ngữ và định nghĩa sau

3.1. Độ đàn hồi vòng (ring flexibility)

Khả năng của một ống chịu đựng được sự biến dạng theo hướng kính mà không làm thay đổi kết cấu.

[EN 13476-1:2007, 3.1.2.10]

4. Nguyên tắc

Độ đàn hồi vòng của ống được xác định bằng cách đo lực và độ biến dạng của ống khi ống bị làm cho biến dạng theo hướng kính với tốc độ không đổi cho đến khi ít nhất đạt được độ biết dạng quy định hoặc đến trước khi xảy ra nứt vỡ.

Từng mẫu thử được theo dõi trong khi thử và sau đó được kiểm tra dấu hiệu của một số các phá hủy cơ học cụ thể.

CHÚ THÍCH Các thông số thử sau được qui định bởi tiêu chuẩn viện dẫn đến tiêu chuẩn này:

a) nếu phù hợp, chiều dài mẫu thử dài hơn chiều dài mẫu qui định trong TCVN 8850 (ISO 9969), xem Điều 6;

b) sự biến dạng, nếu phù hợp xem 8.1.

5. Thiết bị, dụng cụ

5.1. Thiết bị thử nén, theo qui định trong TCVN 8850 (ISO 9969), nhưng có khả năng tạo sự biến dạng theo hướng kính cho mẫu thử như quy định, tại tốc độ áp dụng được [xem TCVN 8850 (ISO 9969), Bảng 1].

5.2. Dụng cụ đo kích thước và đo lực, theo quy định trong TCVN 8850 (ISO 9969), nhưng có khả năng đo sự biến dạng hướng đường kính ít nhất là đến sự biến dạng qui định và lực nén tương ứng.

6. Mẫu thử

Chuẩn bị ba mẫu thử từ một ống, theo qui định trong TCVN 8850 (ISO 9969) và ký hiệu lần lượt là a, b và c. Tiêu chuẩn viện dẫn đến tiêu chuẩn này có thể qui định chiều dài mẫu thử dài hơn so với quy định trong TCVN 8850 (ISO 9969).

7. Điều hòa

Điều hòa mẫu thử theo qui định trong TCVN 8850 (ISO 9969).

8. Cách tiến hành

8.1. Tiến hành quy trình thử theo quy định trong TCVN 8850 (ISO 9969), nhưng tiếp tục nén mẫu trong khi đo sự thay đổi đường kính trong hoặc đường kính ngoài của mẫu thử cho đến khi đạt được độ biến dạng quy định. Trừ khi trong tiêu chuẩn viện dẫn đến tiêu chuẩn này có quy định, độ biến dạng phải đạt được là 30 % đường kính ngoài.

Trong khi nén mẫu, theo dõi các dấu hiệu phá hủy (8.2) cho đến khi đạt được độ biến dạng quy định hoặc đến khi mẫu thử bị phá hủy, tùy theo hiện tượng nào xảy ra trước.

Nếu có yêu cầu, có thể tiếp tục làm biến dạng mẫu sau khi xảy ra sự phá hủy hoặc sau khi đạt được độ biến dạng quy định để xác định các tính chất khác của ống.

8.2. Với từng mẫu thử, chuẩn bị đồ thị lực/độ biến dạng, kiểm tra và ghi lại kiểu và vị trí của từng hiện tượng [từ a) đến e)] liên quan đến lực và độ biến dạng tương ứng.

a) Kiểm tra đồ thị lực/độ biến dạng đối với sự phù hợp theo các yêu cầu của tiêu chuẩn viện dẫn đến tiêu chuẩn này.

b) kiểm tra bất kỳ dấu hiệu nứt hoặc rạn nào trên bất kỳ phần nào của kết cấu thành ống.

c) kiểm tra bất kỳ sự tách lớp nào của thành ống

d) Kiểm tra bất kỳ sự oằn cố định nào trên bất kỳ phần nào của kết cấu thành ống.

e) Thực hiện các quan sát theo  quy định trong tiêu chuẩn viện dẫn đến tiêu chuẩn này.

Rạn trắng ống không được coi là dấu hiệu trong số các kiểu phá hủy đã nêu trên.

Trong trường hợp có tranh chấp thì sử dụng nhiệt độ (23 ± 2)^oC.

9. Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo thử nghiệm phải bao gồm các thông tin sau:

a) viện dẫn tiêu chuẩn này và tiêu chuẩn viện dẫn đến tiêu chuẩn này, nếu có:

b) nhận dạng ống nhựa nhiệt dẻo, bao gồm

1) nhà sản xuất,

2) loại ống (gồm cả vật liệu),

3) kích thước,

4) ngày sản xuất,

5) chiều dài mẫu thử;

6) khối lượng trên mét chiều dài ống

c) nhiệt độ thử;

d) đồ thị lực/độ biến dạng đối với từng mẫu thử;

e) ở những chỗ phù hợp, lực và độ biến dạng mà tại đó xảy ra bất kỳ một hiện tượng nào như quy định trong 8.2;

f) độ biến dạng và lực tại điểm lớn nhất, nếu có;

g) bất kỳ yếu tố nào có ảnh hưởng đến kết quả, như là các sự cố hoặc chi tiết các thao tác không được quy định trong tiêu chuẩn này;

h) ngày thử.

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] EN 13476-1:2007, Plastics piping systems for non-pressure underground drainage and sewerage – Structured-wall piping systems of unplasticized poly (vinyl chloride) (PVC-U), polypropylene (PP) and polyethylene (PE) – Part 1: General requirements and performance charateristics.